Onder Mediadoctoren

Aflevering 103 ging over uiterst rechts, met Sarah de Lange. Daar hoort ook een uitzending over links bij. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over De Theorie van de Kraal. Dat doen we met auteurs Willem Schinkel, hoogleraar Sociale Theorie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, en Rogier van Reekum, universitair docent aan dezelfde universiteit. Met politicoloog Sarah de Lange spraken we vooral over het rechts-politieke spectrum, met sociologen Willem en Rogier praten we inhoudelijk over links. Het gesprek is woekerend: Schinkel en Van Reekum spreken graag. Ze leggen uit wat de kraal inhoudt en wat ze willen dat het boek doet.

Ter gelegenheid van het verschijnen van dr. Duits' nieuwe boek Eindelijk Weten Wat Seks Is voeren de Mediadoctoren een pittig gesprek over de noodzaak van nog een boek over seks. We praten over de relatie tussen seks en televisie, de eeuwige vraag of mensen seksueel bevrijd moeten worden (nee!) en onze eerste keer. Het tweede deel van de uitzending is een registratie van de boeklancering in Club Church, met een verhandeling van Mattias Duyves over seks, een een-tweetje op het podium tussen de Mediadoctoren en een voordracht van passages uit het boek. Het boek is te bestellen via https://www.uitgeverijtenhave.nl/boek/eindelijk-weten-wat-seks-is/

Op sociale media haken bedrijven niet alleen in op de actualiteit (denk WK Voetbal of corona), maar sluiten zich ook aan bij maatschappelijke en politieke bewegingen, zoals Black Lives Matter en feminisme. Hebben we bedrijven meegesleurd in ons meningenklimaat? Wat zijn de risico's voor bedrijven? En zitten consumenten hier eigenlijk wel op te wachten? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over merken met een mening. Dat doen we Suzanne de Bakker, Hogeschoolhoofddocent Behavioural Communication bij het Lectoraat Communicatie in Digitale transitie en Instituut voor Communicatie aan de Hogeschool Utrecht. We praten over succesvolle inhakers en de kunst van inspelen op het gesprek van de dag, in plaats van je ongevraagd in een gesprek mengen. Uiteraard hebben we het over de kansen en gevaren van 'corporate social advocacy', zoals (de dreiging van) boycots, en ook over de vraag over waarom bedrijven meningen hebben gekregen. Inhakers en aansluiten bij maatschappelijke kwesties blijkt vooral iets t

'Racisme is geen mening', 'je mag tegenwoordig niets meer zeggen'. Links en rechts bevechten elkaars ruimte om te spreken. Heeft dit gevolgen voor de stemmen die we horen? Welke opinies zijn werkelijk onwelgevallig? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over dissonante stemmen aan de universiteit en in de media. Dat doen we met Meindert Fennema, emeritus hoogleraar Politieke Theorie en fervent verdediger van democratische grondrechten. We praten over grenzen aan de vrijheid van meningsuiting, maoïstische argumenten tegen meritocratie, ruimte voor ongelijkheid. Het gevaar blijkt niet te zitten bij studenten die het curriculum willen dekolonialiseren of bij rechtse snowflakes die zich gepest voelen, maar komt van hogerhand.

Soms lijkt het alsof technologie helemaal niet de oplossing is, maar het probleem. Het wereld wijde web beloofde in de jaren 90 democratisering en vooruitgang, het bracht surveillance en uitbuiting. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over het internet. Dat doen we met Marleen Stikker, directeur van Waag en auteur van het boek Het internet is stuk, maar we kunnen het repareren. We praten over verantwoordelijkheid: wie is er schuldig aan dat kapotte internet? Wat kunnen we gebruikers doen en welke rol kunnen en moeten we van de overheid verwachten. We kijken naar kansen op lokaal niveau en vanuit het onderwijs. Het internet is te redden, maar het is niet makkelijk. Redacteur Marijn interviewde leeftijdsgenoot Oscar Behagel(2000), over hoe opgroeien met het internet zijn jeugd heeft beïnvloed.

In deze laatste aflevering van de speciale coronareeks kijken de Mediadoctoren terug. Het lijkt alsof de bevolking heeft besloten dat per '1 juno' de crisis ten einde is gekomen. Maar hoe sluiten we het verhaal af zonder catharsis? En hebben we nu juist heel veel of heel weinig meegemaakt? Corona eindigde ook met onaanvaardbaar racisme en seksisme: het politiek inhouden was duidelijk ook voorbij. We praten over grondrechten en wit ongemak. We blikken terug op en kijken vooruit naar de stand van het hoger onderwijs. Wreekt het gebrek aan een lobby zich? Waarom verzetten universiteiten zich niet? We danken alle collega's die bijdrages hebben ingestuurd voor deze reeks. Volgende week hervatten we de reguliere programmering.

De Mediadoctoren hebben vakantieplannen. Ze verwonderen zich over de waarde van de zomervakantie voor de Europeaan. En waarom zou je nu op vakantie willen als er zoveel opmerkelijks en unieks gebeurt in eigen land? Klaas de Zwaan, docent Mediastudies aan de Universiteit Utrecht, bepleit het belang van historische afstand. Hij vergelijkt fake news in WWI met nepnieuws tijdens Corona. Martijn de Koning, als onderzoeker verbonden aan de Radboud Universiteit, reflecteert op de aandacht voor religie en God in deze periode. Hij heeft ook een vraag voor de Mediadoctoren. Link bij deze uitzending: NIDA belt met redacties over moslima's met mondkapjes. https://www.facebook.com/watch/?v=575357803072823

De Mediadoctoren hebben vakantieplannen. Ze verwonderen zich over de waarde van de zomervakantie voor de Europeaan. En waarom zou je nu op vakantie willen als er zoveel opmerkelijks en unieks gebeurt in eigen land? Klaas de Zwaan, docent Mediastudies aan de Universiteit Utrecht, bepleit het belang van historische afstand. Hij vergelijkt fake news in WWI met nepnieuws tijdens Corona. Martijn de Koning, als onderzoeker verbonden aan de Radboud Universiteit, reflecteert op de aandacht voor religie en God in deze periode. Hij heeft ook een vraag voor de Mediadoctoren. Link bij deze uitzending: NIDA belt met redacties over moslima's met mondkapjes: https://www.facebook.com/watch/?v=575357803072823

Series en films kunnen nooit over 2020 gaan tenzij het thema coronagerelateerd is. De Mediadoctoren bespreken vriendschappen met recent gedumpten of dumpers. De eerste gast is Yvon van der Pijl, universitair hoofddocent antropologie aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in de dood. Ze reflecteert op onze zucht controle te willen hebben op de dood en over de onzichtbaarheid van de dood in de wetenschap. Het bruggetje naar nalatenschap is makkelijk gemaakt: de tweede bijdrage is van Kees Teszelszky, conservator digitale collecties aan de Koninklijke Bibliotheek. Wat bewaart hij tijdens corona?

De Mediadoctoren hebben een vriendin van de podcast in de thuisstudio: Laura Copier, Universitair Docent Mediastudies aan de beste universiteit van Nederland, praat met ons mee. Ze legt uit hoe je de bezorgboodschappendienstgame wint. We bespreken de relatie tussen onderzoek en de eigen ervaring. Daarnaast vragen we ons af of geesteswetenschappers, die boeken gebruiken, op achterstand worden gezet omdat de bibliotheek dicht is. Jaap Bos, Universitair Hoofddocent Algemene Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, sprak voor ons een bijdrage in over onderzoeksethiek in tijden van corona. Tot slot hebben we Julia van Weert, hoogleraar Gezondheidscommunicatie aan de Universiteit van Amsterdam, neemt het op voor de ouderen, haar specialisme.

Om onduidelijke redenen belanden de Mediadoctoren in een gesprek over voornamen. Gelukkig is er wetenschap: Alexander Pleijter, universitair docent Journalistiek aan de Universiteit Leiden én ooit de vierde Mediadoctor, denkt na over hoe we mensen kunnen beschermen tegen desinformatie en complottheorieën. We kregen een brief van een luisteraar die wil weten of we bewust corona zo luchtig benaderen (spoiler: nee). Luisteraar van het eerste uur Lieven Heeremans reageert op feitelijke onjuistheden in aflevering 119 en brengt, niet uit verveling, een boekrecensie van Uit Verveling. Tot slot redacteur-in-ruste en succesvol podcastproducent Iris Verhulsdonk maakte een item over alcohol.

Wat houden de nieuwe regels eigenlijk in? En hoe komt het dat mensen zich er niet aanhouden? En willen we het antwoord op die laatste vraag wel weten, of willen we liever gretig zondebokken aanwijzen en gelijk krijgen als er een tweede piek komt? De eerste gast is Thijs Bol, universitair hoofddocent Sociologie aan de Universiteit van Amsterdam en gespecialiseerd in onderwijs. Hij kreeg een beurs om tijdens corona onderzoek te doen naar kansenongelijkheid. Daarnaast hebben we twee bijdrages over sociale media. Student, presentator en kenner Cesar Majorana verwondert zich over de throwback, het gevaar van nostalgie en de vraag of het virus sociale media ontwricht. In zijn derde en laatste bijdrage deelt Jan Teurlings (Media en Cultuur) zijn observaties over de curerende rol van platforms als Facebook. Link bij deze uitzending: * Meer informatie over het onderzoek van Thijs Bol: https://www.uva.nl/shared-content/faculteiten/nl/faculteit-der-maatschappij-en-gedragswetenschappen/nieuws/2020/04/de-effecten-van-th

We krijgen geen Bevrijdingsdag waarop we elkaar in de armen vallen, tongen en dansen. Naar welke musea moeten dr. Crone en dr. Duits nu museumbezoek per 1 juni weer is toegestaan en de toeristen dan hopelijk nog niet terug zijn? Onze gast Yael de Haan, lector Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie aan de Hogeschool Utrecht, verwondert zich over nieuwsconsumptie tijdens corona. We consumeren meer, vooral online en hechten belang aan betrouwbaarheid. Anderzijds zijn er ook mensen die nu juist nieuws mijden. Redacteur Marius Kooij, bekend van de eerdere OMD-hit 'Coronablues', schreef een tweede nummer voor ons. Titel: 'Ik had nog plannen' (pas op: swingend!). Jan Teurlings, die u in de vorige aflevering al hoorde, deelt zijn tweede corona-observatie met ons, ditmaal over de staat. Zijn we links geworden?

Zijn we solidair met ouderen, of laten we ze gewoon wegkwijnen? De Mediadoctoren bespreken ook Amerika, waar het motto 'werk is vrijheid' zonder enig historisch besef in omloop is. Dr. Crone voelt zich geprivilegieerd, maar welke verplichting heeft hij ten aanzien van de zwakkeren in deze verzorgingsstaat? Onze eerste gast is Jan Teurlings, Universitair Docent Mediastudies aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft voor ons drie observaties, dus de komende afleveringen hoort u hem nog vaker. We trappen af met zijn beschouwing op groepsimmuniteit. Daarnaast is hebben we een bijdrage van Esther Hammelburg docent-onderzoeker bij de Hogeschool van Amsterdam, lectoraat Crossmedia en promovenda aan de Amsterdam School for Cultural Analysis. Zij is gespecialiseerd in gemedialiseerde live-belevingen.

Dr. Crone heeft een biertje gekocht in de horeca. Dr. Duits zal niet klagen over haar gemis aan Koningsdag. Onze eerste gast deze keer is Rens Vliegenthart, hoogleraar Media en Samenleving aan de Universiteit van Amsterdam. Hij verwondert zich over de rol van experts tijdens de coronacrisis. Daarna luisteren we naar Anne Helmond, universitair docent Nieuwe Media en Digitale Cultuur aan dezelfde universiteit. Ze doet onderzoek naar apps en platforms, en reflecteert op corona-apps. Redacteur Marius Kooij is liedjesmaker. Hij schreef speciaal voor Onder Mediadoctoren een coronablues. Extra links van Anne Helmond: https://www.apple.com/newsroom/2020/04/apple-and-google-partner-on-covid-19-contact-tracing-technology/ https://blog.xot.nl/2020/04/11/stop-the-apple-and-google-contact-tracing-platform-or-be-ready-to-ditch-your-smartphone/ https://www.nytimes.com/2020/03/01/business/china-coronavirus-surveillance.html https://www.theguardian.com/world/2020/apr/01/chinas-coronavirus-health-code-apps-raise-concerns-ove

De Mediadoctoren zijn niet alleen elkaars vaste medemediadoctor en coronabuddy, maar ook klusmaatjes. Net als de hele horeca. Wat gaat het land doen als we uitgeklust zijn? Het kameraanbod voor studenten was nog nooit zo ruim. We bespreken het lot van bestaande en aankomende studenten: zou je nu op kamers gaan in een nieuwe stad, ook als colleges alleen online zijn en de kroegen dicht? Onze gast is Suzanne de Bakker, Hogeschoolhoofddocent Behavioural Communication aan de Hogeschool Utrecht en gespecialiseerd in inhakers. Ze vertelt ons over de effectiviteit van coronareclames, die overigens opmerkelijk op elkaar lijken. Redacteur Frederique Teillers maakte een item over de vergelijkingen tussen de coronacrisis en oorlog. Links bij deze uitzending: Inhaakonderzoek aan de HvA; http://thenetworkisthemessage.nl/ Video 'Every Covid-19 Commercial is Exactly the Same'; https://youtu.be/vM3J9jDoaTA Netflix spoiler commercial; https://www.youtube.com/watch?v=aTPTSRS86n4 Boek over inhakers; https://www.haystack.

In de vijfde week van de intelligente lockdown zit dr. Duits stuk vanwege zorgen over de economie. Dr. Crone ziet een tweedeling tussen de gerieflijke vastebaners en de broze zzp’ers. De Mediadoctoren zijn het eens over de saamhorigheid die nog steeds geldt. We bespreken de luisteraarsvraag wat het met ons doet dat we onszelf steeds zien in het Skype/Zoom/Teams-videobelvenster. De eerste gast is Laura Copier van de Universiteit Utrecht, gespecialiseerd in representaties van de apocalyps. Zij is teleurgesteld in de fantasieloosheid waarmee we in de Coronacrisis staan. De tweede gast is Tonny Krijnen, universitair docent Media & Communicatie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en gespecialiseerd in tv en moraliteit. Zij deed eerder onderzoek naar een lockdown-situatie: de realityserie Utopia, en verwacht op basis daarvan weinig verandering als we uit deze situatie komen.

Het wordt nooit meer normaal, verzucht dr. Crone. De anderhalvemetermaatschappij is een horrorbeeld voor beide mediadoctoren. Deze keer twee uiteenlopende wetenschappers, waar toch een lijn in blijkt te zitten. Frank Brandsma, senior docent/onderzoeker vergelijkende Literatuurwetenschap, is gespecialiseerd in de middeleeuwse Arthurliteratuur maar ook hij kijkt met interesse naar de huidige tijd. Brandsma deelt lessen over de zwarte dood, zoals de mentaliteitsverandering die erop volgde. Er kwam kritiek op de geestelijkheid die had gefaald, en er ontstond 'stervenskunde'. Aan de andere kant van het spectrum hebben we Jaap Kooijman, Universitair Hoofddocent Media & Cultuur, en gespecialiseerd in sterrenkunde. Hij vertelt over BN'ers die zichzelf tijdens corona niet relevant vinden (of niet zo relevant als zorgverleners), maar die toch belangrijk zijn voor ons zijn. Redacteur-in-ruste Folkert Coehoorn maakte een audiovertelling over zijn angstbeelden. Links bij deze uitzending: Linda's droom in Metro https://w

Buiten is het lente en het lijkt alsof niemand lijdt. Dat is natuurlijk niet zo. De Mediadoctoren verwonderen zich over coronabuddies en vertrouwen. Gast Maarten Reesink, docent bij Media & Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam, ziet twee aandachtspunten vanuit zijn specialisme Animal Studies: allereerst natuurlijk zoonose, de ziekte-overdracht van dier op mens, en daarnaast onze relatie met huisdieren tijdens de crisis. Mirko Schaefer, Universitair Hoofddocent Nieuwe Media en Digitale Cultuur en hoofd van de Utrecht Data School, wil nu juist geen onderzoek doen. Hij verzet zich tegen fast science: soms is het beter dat een twitterrant geen academisch paper wordt. Hij waarschuwt tegen technologie als oplossing zien.

De crisis maakt dingen zichtbaar die voorheen onzichtbaar waren. Dr. Duits draagt een stukje voor uit haar Folia-column waarin ze betoogt dat dankzij corona duidelijk wordt hoe weinig digitaal ons alledaags leven eigenlijk is. Dr. Crone kijkt deze dagen graag naar Robert Jensen. Onze gast is Jaron Harambam, als postdoc verbonden aan het Instituut voor Informatierecht van de UvA en gespecialiseerd in complottheorieën. Nederlandse complotdenkers zien in corona een mediapaniek die het mogelijk maakt dat bepaalde zaken versneld doorgevoerd worden, zoals het afschaffen van contant geld. Tot slot verwonderen de mediadoctoren zich over de extra mimiek die vereist is als je lesgeeft voor de webcam. Het valt het beste te vergelijken met acteren uit de periode van de zwijgende film.